Fosfor Düşüklüğü (Hipofosfatemi)

Fosfor düşüklüğü veya hipofosfatemi, kandaki fosfor seviyesinin normalin altında olması durumudur. Fosfor, vücudun enerji üretimi, kemik ve diş sağlığı, kas fonksiyonları ve sinir iletimi gibi birçok önemli fonksiyonu için gereklidir.

Nedenleri:

• Beslenme Yetersizliği: Yetersiz fosfor alımı (https://nedemek.page/kavramlar/beslenme%20yetmezliği) nadir görülür, ancak alkolizm veya anoreksiya nervoza gibi durumlarda ortaya çıkabilir.
• Emilim Problemleri: Fosforun bağırsaklardan emilimini etkileyen durumlar (örn., çölyak hastalığı, Crohn hastalığı).
• İlaçlar: Bazı antasitler (https://nedemek.page/kavramlar/antasitler) (alüminyum içerenler), diüretikler (https://nedemek.page/kavramlar/diüretikler) ve diğer ilaçlar fosfor seviyesini düşürebilir.
• Hiperparatiroidizm: Paratiroid bezlerinin aşırı aktif olması (https://nedemek.page/kavramlar/hiperparatiroidizm).
• Diyabetik Ketoasidoz: Diyabetin kontrolsüz olduğu durumlarda ortaya çıkan ciddi bir komplikasyon (https://nedemek.page/kavramlar/diyabetik%20ketoasidoz).
• Ağır Yanıklar: Ciddi yanıklar vücutta fosfor dengesini bozabilir.
• Refeeding Sendromu: Uzun süreli açlık sonrası hızlı beslenme başladığında ortaya çıkan metabolik bir komplikasyon (https://nedemek.page/kavramlar/refeeding%20sendromu).
• Solunum Alkalozu: Kandaki karbondioksit seviyesinin düşmesi (https://nedemek.page/kavramlar/solunum%20alkalozu).

Belirtileri:

Fosfor düşüklüğü genellikle belirti vermez. Ancak, şiddetli vakalarda şu belirtiler görülebilir:

• Kas güçsüzlüğü (https://nedemek.page/kavramlar/kas%20güçsüzlüğü)
• Kemik ağrısı (https://nedemek.page/kavramlar/kemik%20ağrısı)
• Yorgunluk (https://nedemek.page/kavramlar/yorgunluk)
• Anksiyete (https://nedemek.page/kavramlar/anksiyete)
• Nöbetler (https://nedemek.page/kavramlar/nöbetler)
• Solunum yetmezliği (https://nedemek.page/kavramlar/solunum%20yetmezliği)
• Kalp ritim bozuklukları (https://nedemek.page/kavramlar/kalp%20ritim%20bozuklukları)

Tanı:

Kan testleri ile fosfor seviyesi ölçülerek tanı konulur.

Tedavi:

Tedavi, fosfor düşüklüğünün nedenine ve şiddetine bağlıdır.

• Hafif vakalarda, fosfor içeren besinlerin tüketimi artırılabilir.
• Daha ciddi vakalarda, oral veya intravenöz fosfor takviyesi gerekebilir.
• Altta yatan nedenin tedavisi önemlidir. Örneğin, ilaçlardan kaynaklanıyorsa ilaçların değiştirilmesi veya kesilmesi gerekebilir.
• Refeeding sendromu veya diyabetik ketoasidoz gibi durumlarda, altta yatan durumun tedavisi önceliklidir.